Nżtsla av įum og vųtnum

Teksturin er į donskum. Endurgivni teksturin er umsettur tekstur sum ikki hevur lógagildi, tķ at hann er ikki samtyktur į lųgtingi og stašfestur og kunngjųrdur av lųgmanni.

§ 1. Har, iš ikki serstųk ręttarvišurskifti, lóg ella sišvenja hava viš sęr frįvik, ręšur ognarmašur sum slķkur yvir tķ vatni, iš er ķ vatni, į ella lųki innan fyri mark į eigindóminum.
Stk. 2. Skilur vatn tveir ella fleiri eigindómar sundur, veršur mišstreymurin at rokna sum mark, har iš ikki serstųk ręttarvišurskifti hava frįvik viš sęr.
Stk. 3. Eigararnir kunnu ikki seta seg upp ķmóti, at landsstżriš ¹⁾ gevur serloyvi at nżta vatnorkuna til elverk ella onnur virki. Hava eigararnir ikki sjįlvir higartil nżtt vatnorkuna, eiga teir onga samsżning. Hinvegin kann tann, iš hevur fingiš serloyvi, ognartaka virkini eftir teimum ķ Lov Nr. 69 af 7. maj 1881 om Forpligtelse til Jords Afgivelse indeholdte Regler. Lendi, iš eru neyšug til virki hjį serloyvishavaranum, kunnu ognartakast eftir somu reglum.

§ 2. Er eigindómurin feli, rįša allir eigararnir yvir vatninum į eigindóminum. Sameigararnir hava tó ikki heimild at seta seg upp ķmóti ręšinum hjį tķ einstaka eigaranum yvir vatninum, tį iš slķkt ręši ikki er til hindurs fyri hinar at nżta vatniš.

§ 3. Vištųka um nżtslu av vatni į eigindómum ķ fela kann setast į grannastevnu (§ 1 nr. 3 ķ grannastevnulógini) og į hagastevnu (§ 2 ķ hagalógini) undir leišslu sżslumansins. Vištųka um at tųma ella stżra vatnstųšuni ķ vųtnum er tó ikki galdandi uttan stašfesting av amtmanninum. Atkvųšurętt eiga į haga- ella grannastevnu allir avvaršandi eigarar.

§ 4. Vištųka um fisking į vatni ella ķ į į eigindómum ķ fela kann įsetast į tann ķ seinastu grein įsetta hįtt.
Stk. 2. Vištųka um fisking į vatni ella ķ į, sum er į markinum ķmillum tveir ella fleiri eigindómar, kann, um so er, at vištųkan er ętlaš at galda śt um ręšismarkiš hjį tķ einstaka eigaranum (sbr. § 1, 2. stykki) įsetast viš einsljóšandi samtykt av ųllum eigarum (einstaklingi ella fela) av avvaršandi eigindómum, iš hava mark framviš. Framvišliggjandi innangaršsjųrš, sum er feli, veršur ķ hesum fųri at meta sum ein eigindómur. Fęst ikki semja um tķlķka vištųku, kann mįliš skjótast fyri bśnašarstevnuna, sum, tį iš eyšsżndar grundir eru fyri tķ, stašfestir eina vištųku, iš hevur fingiš undirtųku frį ķ minsta lagi helvtini av eigarunum (einstaklingi ella fela).
Stk. 3. Tį iš vištųka um fisking samsvarandi teimum ķ fyrsta og ųšrum stykki fyrisettu reglum er įsett ella stašfest, skal śrskrift av vištųkuni leggjast fram til almenna skošan ķ 3 mįnašir ķ avvaršandi bygd ella bygdum og hjį avvaršandi sżslumanni, og sum kunngerš slįast upp ķ somu bygdum og lżsast ķ minsta lagi eina ferš ķ tķ til almennar kunngeršir ķ Fųroyum lųggilda blaši. Kunngeršin skal umframt upplżsing um stašiš, har iš vištųkan liggur til skošan, innihalda višmerking um, at vištųkan veršur bindandi fyri ųll, um taš ikki innan 3 mįnašir frį kunngeršini ķ blašnum veršur męlt ķmóti gildi hennara. Hvųr, iš heldur, at ręttur hansara er gingin ov nęr viš įsetingum ķ tķlķkari vištųku, skal innan omanfyrinevndu tķš skjóta mótmęli sķtt fyri bśnašarstevnuna, sum tį viš śrskurši ger mįliš av.
Stk. 4. Kemur, innan nevnda tķšarfreist er runnin, einki mótmęli ķmóti gildi į vištųkuni, er hon bindandi fyri ųll.
Stk. 5. Nęr iš vištųkan fęr gildi, veršur lżst viš kunngerš, sum veršur sett ķ minsta lagi eina ferš ķ omanfyrinevnda blaš.

§ 5. Eingin kann uttan serliga heimild til bįga fyri annan mann broyta ella stešga nįttśrligari renning hjį vatni, sjįlvt um taš stendst av atgeršum į egnum lendi. Um ótti um skaša fyri nakran kann vęntast, veršur mett um eftir nišanfyri standandi reglum.

§ 6. Hvųr, sum ręšur fyri vatni, kann tó uttan įbyrgd gera arbeiši, iš miša ķmóti at beina burtur foršingar fyri, at vatniš rennur vanliga ella at fįa vatniš aftur at renna veg sķn aftur, tį iš ólag ķ hesum er stašist av nįttśruhendingum. Ķ sķšsta fųri skal tó farast undir arbeišiš innan įriš eftir, at ólag kom ķ tey eldru vanligu višurskiftini, og haldast fram uttan óneyšuga dvųl.

§ 7. Hvųr, sum ętlar at fara undir arbeiši viš vatni, sum hann ręšur yvir, sbr. §§ 1 - 2, kann avmarka įbyrgd sķna fyri ųšrum manni, sum kann verša fyri skaša av atgeršini, viš, įšrenn fariš veršur undir arbeišiš, at lata vatnskošararnar meta, um arbeišiš er rįšiligt (sbr. § 15). Hesir skulu ķ einum śrskurši gera av, hvųrt taš ętlaša arbeišiš heilt ella fyri ein part kann gerast, ella um taš bert kann gerast viš įvķsum treytum ella į įvķsan hįtt, sum tį veršur įsett. Veršur arbeišiš gjųrt samsvarandi tķ gjųrda śrskuršinum, og taš vķsir seg tó at hava skaša viš sęr, veršur hesin endurgoldin bert, um skašin hendir innan 5 įr eftir, at arbeišiš er lišugt, ella skašin er gjųrdur viš vilja ella ķ grovum gįloysni.
Stk. 2. Veršur fariš undir tķlķkt arbeiši, uttan at meting er gjųrd, kann hvųr tann, sum kann įvķsa rķmiliga grund fyri at óttast skaša av tķ, krevja meting gjųrda uppį tann, sum letur arbeiši gera. Beinanvegin, sum meting er kravd, skal arbeišiš stešgast og kann ikki haldast fram, fyrrenn hetta viš śrskurši er loyvt.

§ 8. Ętlar ein eigari at seta ķ verk virki ķ vatni ella į, sum er į markinum til grannaeigindóm, soleišis at taš fyri virkisins sakir mį innast ręši į vatninum yvir um mišstreymin, skal hann heita į eigaran av grannaeigindóminum at vera viš ķ virkinum.
Stk. 2. Ber hesin seg undan, ella fęst ikki semja um treytirnar, kann tann, sum vil hava virkiš gjųrt, bišja vatnskošararnar meta, um taš kann loyvast honum at gera virkiš einsamallur.
Stk. 3. Um vatnskošararnir meta, at heilt eyšsęddar grundir tala fyri, at virkiš veršur gjųrt, gera teir av ķ einum śrskurši, at taš veršur loyvt mįlkrevjandi at gera virkiš einsamallur, og įseta treytirnar fyri hesum, harundir samsżning til grannaeigarans. Samsżningin kann setast til eitt įrligt gjald, sum fylgir eigindóminum og kann heintast inn viš panting.
Stk. 4. Ķ śrskuršinum skal setast ein įsett tķšarfreist fyri gildistķšina į tķ givna loyvinum, og henda tķšarfreist eigur ikki uttan įneyšir at vera longri enn 20 įr. Śrskuršurin skal tķnęst greidliga siga, at mįlkrevjandi stendur til svars fyri hvųnn skaša, sum grannaeigarin veršur fyri sum avleišing av tķ gjųrda virkinum.
Stk. 5. Tķlķkur śrskuršur kann av hvųrjum av pųrtunum kęrast inn fyri bśnašarstevnuna.

§ 9. Ikki er loyvt at veita skarnvatn frį ķdnašarvirkjum, sjśkrahśsum, heilsuhųlum o.t. inn į fremmant lendi uttan eftir reglum, iš įsetast eftir meting hjį vatnskošarunum.
Stk. 2. Taš kann altķš krevjast, at frįrenning av vatni frį tķlķkum stųšum fer ķ lokaša rųrleišing.

§ 10. Eigari, sum ikki kann veita skašiligt ella avlopsvatn, her uppķ skarnvatn, tvųrtur um egna jųrš, hevur heimild at veita vatniš ķ annans veit ella į, tį iš hetta ikki er til bįga fyri hendan.
Stk. 2. Fęr eigarin ikki veitt tķlķkt vatn av egnum lendi uttan viš at grava veit ella leggja leišing tvųrtur um annans lendi, kann tķlķkt loyvast viš śrskurši hjį vatnskošarunum og viš teimum treytum og fyri ta samsżning, sum hesir įseta, tį iš nyttan av tķlķkari atgerš munandi vigar meiri enn vansarnir av hesum. Vatnskošararnir kunnu įleggja einum eigara sjįlvum ella saman viš ųšrum eigarum at grava veit ella leggja leišing gjųgnum sķtt stykki fyri vatni frį ųšrum stykki.
Stk. 3. Samsżning kann įsetast sum eitt įrligt gjald, sum fylgir eigindóminum.
Stk. 4. Arbeišiš viš virkinum og seinni regluligt višlķkahald skal gerast ta tķš į įrinum, sum vatnskošararnir eftir umbišiš ummęli frį eigaranum av lendinum įseta.

§ 11. Ein og hvųr hevur rętt til at veita vatn til sķtt lendi frį fremmandum lendi, tį iš taš kann gerast uttan bįga fyri eigara tess og uttan vanda fyri, at taš flżtur yvir o.t.
Stk. 2. At grava veitir ella leggja leišingar viš tķlķkari ętlan kann bert gerast eftir reglunum ķ § 10, 2. og 4. stykki.

§ 12. Har, iš jųrš er feli, hevur hvųr eigari skyldu eftir markatali at taka lut ķ śtreišslum, iš liggja į felanum, at gera arbeiši višvķkjandi ręšinum į tķ vatni, sum liggur undir felanum, eins vęl į felans og į fremmandum lendi. Śtreišslur til felagsarbeiši višvķkjandi marknavatni (§ 3) verša at bżta javnt millum eigararnar av teimum eigindómum, iš hava mark framviš.

§ 13. Skulu spurningar um nżtslu og leišing av vatni gerast av ķ sambandi viš śtskifting, tekur śtskiftingarnevndin sęr av teimum uppgįvum, sum ķ hesi lóg eru lagdar į vatnskošararnar.

§ 14. Brżr ella onnur virkir ķ ella um įir skulu, sjįlvt um tey eru gjųrd, įšrenn lógin kom ķ gildi, vera soleišis hįttaš, at tey so lķtiš sum mųguligt tarna vatninum at renna nįttśrliga.
Stk. 2. Tį iš tķlķkt virki skal gerast ella er gjųrt, įšrenn lógin fekk gildi, kann hvųr, iš hevur įhuga ķ įnni, fįa ķ lag meting um virkiš er rįšiligt ķ tķ ķ hesum umrųdda fųri.
Stk. 3. Er virkiš gjųrt samsvarandi metingarforskriftunum, dettur burtur ųll įbyrgd av skaša, sum ikki er gjųrdur viš vilja ella ķ grovum gįloysni.

§ 15. Tęr ķ hesi lóg nevndu metingar verša gjųrdar av teimum sambęrt § 44 ķ garšalógini nevndu garšaskošarum, sum ķ virki teirra at gera av tey ķ hesi lóg nevndu viršurskifti verša nevndir vatnskošarar.
Stk. 2. Um ógegni skošaranna og foršan vegna forfall galda § 44, 2. stykki ķ įšurnevndu lóg, og um gjald og virksemi teirra ķ grannaųki 6. og 7. stykki ķ somu grein. Tį iš metingin einans er um višurskifti ķ einum skošaraųki, veršur hon gjųrd av teimum 3 skošarunum ķ ųkinum saman.
Stk. 3. Er metingin um višurskifti, sum višvķkja tveimum ųkjum, veršur hon gjųrd av formanninum ķ hvųrjum ųki saman viš tķ av skošarunum ķ bįšum ųkjunum, sum formenninir viš lutakasti velja til tess. Er metingin um višurskifti, sum višvķkja 3 ella fleiri ųkjum, veršur hon gjųrd av 3 skošarum, mųguliga valdir viš lutakasti millum allar skošaraformenninar ķ avvaršandi ųkjum. Višvķkjandi kravi um meting, dagfesting av mįlinum, fundarboš, manngongdina ķ sjįlvi mįlsvišgeršini, įsetanina av śtreišslunum og at skjóta mįliš inn fyri bśnašarstevnuna, veršur annars fariš fram sum įsett er ķ įšurnevndu lóg §§ 45, 46, 48 og 49.

§ 16. Brot į §§ 5 og 9 ķ hesi lóg verša sektaš.

§ 17. Revsimįl višvķkjandi broti į forskriftirnar ķ hesi lóg og į forboš frį vatnskošarunum (mųguliga frį bśnašarstevnuni ella yvirbśnašarstevnuni) verša višgjųrd sum lųgreglumįl og uttan fyri Sušurstreymoyar prestagjald viš lųgregluręttin ķ sżsluni.
Stk. 2. Lógsókn fer bert fram, tį iš onkur óręttašur krevur taš. Sektirnar leggjast ķ rķkiskassan.

§ 18. Hvųr ognarmašur hevur skyldu at geva seg undir, at tęr hęddarmįtingar, uppmįtingar og ašrar fyrireikingar og kanningar, sum eru neyšugar fyri at fara undir eitt virki viš vatn ella į, verša gjųrdar į hansara lendi, og at tey neyšugu merkir verša sett og verša standandi har. Tó skal taš, įšrenn fariš veršur undir tķlķkt arbeiši, verša góškent av formanninum fyri vatnskošarunum ķ ųkinum, eins og at taš ķ minsta lagi ein dag frammanundan veršur bošaš avvaršandi brśkara av lendinum frį, at fariš veršur undir arbeišiš.
Stk. 2. Tann skaši, iš stendst av tķlķkum arbeiši, skal endurgjaldast fult. Upphęddin veršur įsett mųguliga viš meting av vatnskošarunum.

§ 19. Brśkari av almennari jųrš veršur ķ hesi lóg mettur javnt viš eigara, uttan so at taš ķ einstųkum fųrum av avvaršandi myndugleika er tikin onnur avgerš.
Stk. 2. Har, iš eigari og brśkari eru ymiskir, hevur brśkarin - um ikki annaš er samtykt - sķna brśkstķš taš regluliga ręšiš, sum eigarin eigur, į vatninum, eins og at tęr į eigaranum hesum višvķkjandi tillutašu skyldur liggja į brśkaranum hansara brśkstķš, tó so at eigarin fyri trišjamanni ber samįbyrgd viš brśkaranum.
Stk. 3. Endurgjald fyri jaršarmiss tillutast jaršareigaranum, sum samsżnir brśkaranum 3½ % įrliga av upphęddini hansara fyrisitingartķš.

§ 20. Įsetingarnar ķ Fiskerilov for Fęrųerne af 14. April 1893 § 1, tį iš taš velst um fiskiskap ķ feskum vatni, og įsetingarnar ķ Lov for Fęrųerne om Vandledninger af 1. April 1909 standa viš.

§ 21. Viš "Haugeloven" skilst ķ hesi lóg "Lov for Fęrųerne om Haugers Styrelse og Drift m.m. af 18. Maj 1937; viš "Hegnsloven" skilst "Lov for Fęrųerne om Hegn og Markfred af 18. Maj 1937", viš "Grandestęvneloven" skilst "Lov for Fęrųerne om Grandestęvne m.m. af 18. Maj 1937".

§ 22. Henda lóg fęr gildi tann 1. juli 1938.
Stk. 2. Frį sama degi fara śr gildi reglurnar ķ Norske Lovs 5 - 11, sum mųguliga ikki samsvara viš hesa lóg.

¹⁾ Sum broytt viš Ll. nr. 108 frį 29.06.1995